Innowacja testowana pod nazwą
Lokalna sieć samopomocy
Kategoria
Usługi opiekuńczo-asystenckie
Innowator
Fundacja Lokalnej Aktywności Społecznej
Krótki opis innowacji
Innowacja zakłada wykorzystanie lokalnych zasobów do świadczenia usług asystenckich w społeczności lokalnej stanowiących uzupełnienie dla działań instytucji takich jak środowiskowe domy samopomocy (ŚDS). W ramach innowacji możliwe jest prowadzenie usług wolnego słuchacza oraz usługi integracyjnej, które mają na celu ograniczyć frustrację osób oczekujących na miejsce w placówce oraz osób pozostających bez wsparcia, a także umożliwić udział w prowadzonych działaniach aktywizacyjnych i integracyjnych. Wykorzystanie i rozwój idei wolontariatu jest uzupełnieniem systemu wparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Umożliwia zabezpieczenie potrzeb większej grupy potrzebujących przy zaangażowaniu stosunkowo niewielkich środków finansowych.
Potencjalni użytkownicy
Innowacja może zostać wdrożona przez podmioty zajmujące się:
- usługami koordynacji wolontariatu (np. centra wolontariatu),
- usługami dla osób z niepełnosprawnościami, w tym w ramach rozwiązań wolontarystycznych oraz samopomocowych,
- rozwojem form wolontariatu i samopomocy w zakresie potencjału zainicjowania podobnych rozwiązań i/lub zlecania zadań organizacjom pozarządowym (samorządy).
Szczegółowy opis innowacji
Innowacja obejmuje opracowanie i przetestowanie Lokalnej Sieci Samopomocy – nisko kosztowego, skutecznego systemu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami opartego głównie na wolontariacie. Kluczowym elementem jest utworzenie Centrum Wolontariatu, w ramach którego są świadczone usługi wzajemne przez osoby z niepełnosprawnościami według idei samopomocy. Innowacja zakłada z jednej strony aktywizowanie społeczności lokalnej, w tym przede wszystkim osób z niepełnosprawnościami objętych wsparciem w ramach ŚDS i Warsztatów Terapii Zajęciowej (WTZ) w Wisznicach, a z drugiej strony zabezpieczenie potrzeb społecznych osób pozostających bez wsparcia w formie usług asystencko-opiekuńczych, usługi wolnego słuchacza oraz usług integracyjnych.
Kluczowym elementem innowacji było utworzenie Centrum Wolontariatu przy ŚDS w Wisznicach. Centrum tworzone i prowadzone było przez osoby z niepełnosprawnościami we współpracy z mieszkańcami oraz lokalnymi instytucjami i organizacjami.
W ramach centrum powstała baza danych wolontariuszy i osób potrzebujących wsparcia. Następnie utworzono 15 osobową grupę wsparcia, w której minimum 10 osób to osoby z niepełnosprawnościami, złożoną z aktualnych i/lub byłych uczestników ŚDS i WTZ. Grupa świadczyła usługi asystencko-opiekuńcze w miejscu zamieszkania osobom potrzebującym pozostającym bez wsparcia. Osoby te poddane były diagnozie wstępnej w zakresie ich możliwości, predyspozycji, samooceny i satysfakcji. W kolejnym etapie testowania grupa ta została przeszkolona w zakresie podstaw wolontariatu, BHP, opieki nad osobami potrzebującymi wsparcia, pierwszej pomocy oraz podstaw animacji kultury.
Równolegle prowadzona była rekrutacja osób potrzebujących wsparcia, które znajdą się w tworzonej bazie danych. Po przeprowadzeniu diagnozy potrzeb osoby te zostały zakwalifikowane do poszczególnych usług oferowanych w ramach innowacji, tj. usługi asystencko-opiekuńcze w miejscu zamieszkania (10 osób) oraz usługa wolnego słuchacza (10 osób). Z usługi integracyjnej korzystały wspólnie obie grupy (20 osób).
Wolontariusze w ramach usług asystencko-opiekuńczych pomagali osobom potrzebującym w zakupach, sprzątaniu, załatwianiu spraw urzędowych, uzyskaniu informacji, konsultacji lekarskich, wypożyczeniu książek z biblioteki czy organizacji czasu wolnego. Usługa obejmujmowała poza pomocą w czynnościach życia codziennego również zaspokojenie potrzeb społecznych.
Dodatkowym elementem innowacji było przetestowanie w ŚDS w Wisznicach usługi wolnego słuchacza, w ramach której osoby oczekujące na przyjęcie do placówki brały udział w standardowych zajęciach aktywizująco-terapeutycznych.
Ponadto w ramach usługi integracyjnej odbyły się spotkania dla korzystających z usług asystencko-opiekuńczych oraz wolnego słuchacza, a także wolontariuszy. Spotkania te łączyły w sobie elementy kultury, rekreacji oraz edukacji.
Innowacja nie zastępuje dotychczas prowadzonych działań (OPS, ŚDS, WTZ), ale jest elementem uzupełniającym system wparcia społecznego. Zasadniczą różnicą jest przeniesienie akcentu z działań prowadzonych i finansowanych przez gminę na działania prowadzone przez same osoby z niepełnosprawnościami.
Sposób finansowania innowacji
Finansowanie na wdrożenie innowacji możliwe jest do pozyskania w ramach:
- Regionalnych Programów Operacyjnych 2014-2020 jako element usług opiekuńczo-asystenckich,
- Samorządów, jeżeli program współpracy z organizacjami pozarządowymi przewiduje zadania z zakresu usług asystenckich i opiekuńczych,
- Konkursów ogłaszanych przez PFRON oraz MRPiPS.
Materiały do pobrania
Produkt finalny
Instrukcja wdrożeniowa